 2) درگذشت "نیمایوشیج" شاعر نوسرای معاصر (1338ش) علی اسفندیاری معروف به نیما یوشیج در سال 1276ش در روستای یوش در استان مازندران به دنیا آمد. او در مدرسه چندان موفق نبود و به تحصیلات آکادمیک اهمیتی نمیداد. انقلابهای اجتماعی سالهای 1300 و 1301، نیما را به کنارهگیری از مردم و زندگی در میان جنگلها و دامان طبیعت و هوای آزاد کشاند و در آنجا اشعار بیشتری سرود. نیما از 1311 ساکن تهران شد و تا اواخر عمر در آن جا ماند. نیما با حرکتی که در طول زندگی خود داشت، نشان داد که از شعر و هنر، ادراکی عمیق و تازه دارد و شایستگی این را داراست که در عرصه سرشار و پربار ادب فارسی، بنیانگذار شیوهای نوین باشد. بنابراین نیما، شعری را وارد صحنه ادب فارسی نمود که در عین دارا نبودن قافیه و ردیف، دارای وزن و هجا بود. این سبک شعر به شعر نو و شعر نیمایی مشهور است و افراد فراوانی به پیروی از سبک او، هنر آزمایی کردهاند. شعر آزاد نیمایی تفاوتهای آشکاری با شعر سنتی داشته، از لحاظ عاطفی بیشتر جنبه اجتماعی و انسانی دارد و تخیل و صور خیال هر شاعر از تجربه شخص او سرچشمه میگیرد. او از لحاظ زبان، هر کلمهای را در شعر نو به کار میبرد با این شرط که با کلمات همجوار، بیگانه و ناساز نباشد. به نظر او وزن باید تابع احساسات و عواطف شاعر باشد. نیمایوشیج را به حق، پدر شعرِ نو فارسی میخوانند. از نیما یوشیج به غیر از مجموعه اشعار، آثار دیگری به چاپ رسیده است از جمله: داستانها، اشعار، آثار تحقیقی، یادداشت و نامهها. نیما یوشیج سرانجام در شانزده دی ماه 1338ش در هفتاد سالگی در تهران بدرود حیات گفت و در امامزاده عبداللَّه تهران به خاک سپرده شد. سی و چهار سال بعد، در دی ماه 1372، به همت مردم نور و یوش، پیکر نیما یوشیج از امامزاده عبداللَّه تهران به زادگاهش، یوش منتقل شد و در آنجا مدفون گردید. |
|
3) سقوط دولت نظامی "غلامرضا ازهاری" و آغاز به کار دولت "شاپور بختیار" (1357 ش) پس از آن که شاپور بختیار به عنوان نخست وزیر رژیم پهلوی معرفی شد، وی در شانزدهم دی ماه 1357، با معرفی اعضای کابینه خود، قدرت را به طور رسمی در دست گرفت. کابینه بختیار در حالی روی کار آمد که نهضت اسلامی، سراسر کشور را فراگرفته بود و هیچ قدرتی در رژیم، توان رویارویی، مقابله و سرکوب نهضت را در خود نمیدید. بختیار به عنوان آخرین نخست وزیر دوران ننگین پهلوی سعی کرد با اعطای امتیازات گوناگون به مردم، سیل اعتراضات را کاهش دهد. وی پس از معرفی وزیران خود، رئوس برنامههای دولت را به اطلاع نمایندگان مجلس و مردم رساند که اهمّ آنها عبارت بودند از: انحلال ساواک، محاکمه سریع غارتگران، رسیدگی به کارهای خلاف گذشته، آزادی کلیه زندانیان سیاسی، لغو تدریجی حکومت نظامی، ایجاد همکاری نزدیک بین دولت و حوزههای علمیه و روحانیان و بالاخره ایجاد امنیت اجتماعی در پناه قانون. ولی تمام تلاش او با شکست مواجه گردید و علی رغم سعی وافر او در نگاهداشتن دولت خود و سلسله پهلوی، کابینه بختیار سرانجام پس از پنج هفته پرماجرا، سقوط کرد. با سرنگونی دولت بختیار، عمر رژیم پهلوی و دوران 2500 ساله ستم شاهی پایان یافت و حکومت اللَّه بر کشور حاکم گردید. |
 4) پیام امام خمینی به مناسبت روی کار آمدن دولت بختیار (1357 ش) حضرت امام خمینی(رحمت الله علیه) پس از روی کار آمدن دولت بختیار طی پیامی به ملت ایران فرمودند: "من به عموم ملت دلیر ایران اعلام میکنم که رژیم سلطنتی، غیرقانونی و مجلسین، غیرملی و غیرقانونی و حکومت غاصب، غیرقانونی و یاغی است. اینک چند مطلب را لازم میدانم تذکر دهم: کارمندان وزارتخانهها، وُزرای فاسد غیرقانونی را نپذیرند و از آنان اطاعت نکنند و در صورت قدرت، به وزارتخانهها راه ندهند. ملت از دادن مالیات مطلقاً و از دادن پول آب و برق و تلفن خودداری کنند و از آن چه اعانت به دولت است احتراز کنند. در اجرای دستور رهبری نهضت اسلامی، حضرت امامخمینی(رحمت الله علیه) بعضی از وزارتخانهها، وزرای جدید را به وزارتخانه راه ندادند و تظاهراتها نیز ادامه یافت. |
 5) حماسه خونین شهدای هویزه و شهادت دلاورمردان اسلام و فرمانده آنان شهید "عَلَمالهُدی" (1359ش) در آذر 1359 ش پس از شکست بیش از دو گردان از نیروهای عراقی در جنوب سوسنگرد به وسیله سربازان اسلام، یک گروهان از برادران سپاه اهواز جهت محافظت از هویزه به آن شهر اعزام شدند. در آن حال بنیصدر، دستور تخلیه هویزه از نیروهای سپاهی را صادر و محافظت از آن شهر را به ارتش محوّل کرد که با مخالفت و پیگیری محمدحسین علمالهدی فرمانده گروهان سپاه هویزه، این دستور لغو گردید. سرانجام هفته بعد، قرارِ عملیات مشترک ارتش و سپاه گذاشته شد که با پیشرویهایی همراه بود. اما به دلیل نرسیدن مهمات و پاتک دشمن، نیروهای خودی مجبور به عقبنشینی شدند. در این میان بیش از یکصدتن از برادران پاسدار، جهاد سازندگی و دانشجویان پیرو خط امام از جمله سیدمحمد حسین علمالهدی تا آخرین قطره خون به دفاع از ایران اسلامی پرداخته و به دیدار پروردگار خود نائل آمدند. این رشادتها بود که حماسه هویزه را آفرید. به مناسبت حماسه غرورآفرین رزمندگان اسلام در حراست از این شهر و به دلیل حضور دانشجویانِ رزمنده در این نبرد، این روز با عنوان روز شهدای دانشجو نامگذاری شده است. |
|
6) صدور بیانیه دبیر کل سازمان ملل متحد در محکومیت کاربرد سلاحهای شیمیایی توسط عراق (1365 ش) |
 7) روز شهدای دانشجو (یادواره حماسه دانشجویانِ شهیدِ هویزه) |
|
8) 20محرم الحرام سال 1120هجری قمری: اِبن زاکور ادیب ، فقیه مورّخ مشهور عرب در شهر فاس در گذشت او شاعری مدیحه سرا بود و اکثر اشعارش در وصف پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و ائمه اطهار(علیهم السّلام) است . از آثار ابن زاکور در مجموع 18 اثر در منابع ذکر کرده اند که بیشترآنها در باره «علوم اسلامی و عربی ، حدیث ، عروض ، قافیه ، و حتی علوم طب ، هیئات ، نجوم ، و حساب» تألیف شده است . |
 9) 20 محرم الحرام سال 1268 هجری قمری:
میرزاتقی خان امیر کبیر صدر اعظم لایق و با کفایت ناصرالدّین شاه واز رجال سیاسی با تد بیر و وطن پرست ایرانی از صدارت عزل شد . این مرد با کفایت و فداکار در دوران صدارت خود خدمات شایسته و درخور تحسیت به ایران و ایرانیان کرد. .که جملگی از درایت و هوش سیاسی این رادمرد تاریخ این مرزبوم حکایت می کند . ولی دباریا ن قاجار به کمک عوامل بیگانه پس از عزل امیر کبیر به این نیز بسنده نکردند و با دسیسه های بی وقفه فرمان قتل امیر کبیر را از ناصرالدین شاه گرفتند و سر انجام این مرد آزاده و مومن و سنیزجو با دخالت عوامل بیگانه به طرز فجیع به قتل رسید . امیر کبیر فردی کاردان و باهوش و وطن پرست بود .او منافع ملت را بر همه چیز مقدم می دانست و اهمیت برای اجانب و مزدوران آنها قائل نبود.از مهمترین اقدامات فرهنگی امیر می توان به تأسیس مدرسه دارا لفنون در تهران اشاره کرد ، امیر در دوره صدارت کوتاه خویش خدمات و اصلاحات بسیاری انجام داد که از آن جمله: « امنیت و استقرار ثبات در امور دولت، اصلاح امور قضایی، تأسیس چاپخانه ، ترویج ترجمه و نشر کتب و روز نامه های علمی و فرهنگی، تقویت بنیه اقتصادی کشور، ایجاد بیمارستانهای متعدد و مرمّت ابنیه تاریخی» . |
 10) غسل تعمید "حضرت عیسی(علیه السّلام) " تعمید یکی از "هفت آیین مقدس" است که کلیساها و مسیحیان آن را برگزار میکنند. این عمل از قواعد مقدس دینی بود که قبل از حضرت مسیح(علیه السّلام) رواج داشت و توسط حضرت عیسی(علیه السّلام) جزء فرایض قرار داده شد. تعمید عبارت است از یک نوع شستشوی خاص که بر حسب نوشته قاموس کتاب مقدس، از وظایف کلیساست که باید در مورد پیروان خود انجام دهد؛ ولی، چگونگی این عمل از نظر کاتولیکها و پروتستانها متفاوت است. پروتستانها، آن را وسیله توفیق و سبب وقف در راه خدمت به خدا میدانند، اما کاتولیکها معتقدند که این شستشو، گناه موروثی را از انسان پاک میکند و شیطان را از وی دور میسازد و اگر طفلی بدون تعمید از دنیا برود روح شیطان در وجود او باقی میماند. تعمید برای اموات نیز مسئلهای است که به اعتقاد برخی مسیحیان انجام میشود و گاهی فردی زنده به جای مردهای تعمید داده نشده، تعمید داده میشود. |
 11) تولد "ژاندارْکْ" یکی از شخصیتهای نامدار فرانسه (1412م) ژاندْارکْ یا دوشیزه اورلئانی، قهرمان ملی فرانسه در 6 ژانویه 1412م در فرانسه به دنیا آمد. وی را زنی دیندار، متقی و اهل مکاشفه و مراقبه و مدعی نوعی الهام خواندهاند. ژاندارک ادعا میکرد الهاماتی غیبی به او میرسد که وی را به قیام برای نجات فرانسه از سلطه انگلیس میخوانند. از این رو پس از زحمت فراوان، به فرماندهی عدهای از نیروهای فرانسوی رسید و در نبردهای متعدد، قوای انگلیسی را شکست داد. در نهایت در یکی از جنگها بر اثر جراحتی که برداشت به دست دشمن افتاد و او را محاکمه کردند. ژاندارک باکمال سادگی و شجاعت و جسارت از خود دفاع کرد. سرانجام دادگاه قرون وسطایی تفتیش عقاید او را تکفیر و به الحاد و ارتداد و فساد عقیده متهم و به زنده سوختن محکوم ساخت. ژاندارک را در 30 مه 1431م در 19 سالگی زنده زنده سوزاندند. این زن مبارز، پس از سالها و قرنها، هنوز هم قهرمان ملی و یکی از اسطورههای فرانسه به شمار میرود. |
 12) آغاز سفر "فرناندو ماژلان" دریانورد مشهور پرتغالی به دور دنیا (1520م) فرناندو ماژلان در سال 1470م در پرتغال به دنیا آمد و از جوانی به دریانوردی روی آورد. وی به منظور پیدا کردن راههای دریایى، در اقیانوسها گردش میکرد و در یکی از این سفرها بود که تنگه معروفی را در جنوب قاره امریکای جنوبی کشف کرد که به نام او معروف شد. وی در 6 ژانویه سال 1520م با سه کشتی سفر خود را آغاز کرد و راه اقیانوس کبیر را در پیش گرفت. این کشتیها به فرماندهی ماژلان به مدت سه ماه و نیم در اقیانوس پیش رفتند و علیرغم اتمام غذا و تحمل سختیهای بسیار، در ششم اوت 1521م به یکی از جزایر فیلیپین رسیدند. در آنجا، ماژلان به دلیل دخالت در اختلاف بومیهای این جزیره کشته شد، ولی کشتیهای دیگر به راه خود ادامه دادند. این سفرها هرچند باعث کشف مناطق ناشناخته دنیا میشد، ولی زمینهای برای غارت و استعمار این مناطق را برای دولتهای متبوعِ کاشفان فراهم میآورد که گاه صدها سال بر آن حکمرانی میکردند. |
 13) تولد "الکساندْرْ دوما" "پسر" نویسنده برجسته فرانسوی (1824م) الکساندر دومای پسر فرزند الکساندر دومای پدر در ششم ژانویه 1824م در پاریس به دنیا آمد و دوران کودکی سخت و ملالآوری را گذراند. خاطرات و تاثّرات کودکی این نویسنده، راه و روش دوران بزرگسالی را برای او تعیین کرد و تردیدی نیست که این خاطرات، در طرز فکر و اشتغالات او در زندگی آیندهاش اثری قاطع و بزرگ بخشیده است. داستان زندگی الکساندر در واقع با آثارش مخلوط است. وی در ابتدا به نوشتن رمان پرداخت و سپس به نگارش نمایشنامه مشغول شد. در این زمان بود که کمدیها و درامهای متعددی نوشت و به شهرت فراوانی دست یافت. دوما وسعت تخیلات پدر را که او نیز نویسندهای برجسته بود، به ارث برد و متوالیاً نمایشنامههایى به سبک رئالیسم یا واقعبینی و حقیقتجویى خلق کرد. وی همه هنر نویسندگی خود را درباره بینش مستقیم جامعه به کار انداخت و در بیشتر آثار خود، آداب و رسوم جامعه و زمان خود را به تصویر کشانید. دوما پیوسته در اندیشه اصلاح اخلاق جامعه بود و با نگارش نمایشنامههای کمدی، به عنوان ایجادکننده عمده "کمدی آداب" در دوره جدید مطرح شده است. وی در کتاب خود با نام مساله پول، جامعه سرمایهداری و عطش سیریناپذیر آن به پول را مطرح ساخته و عملکرد سرمایهداران را که برای رسیدن به پول بیشتر، همه چیز را زیر پا میگذارند، مورد توجه قرار داده است. او توانسته است چهره واقعی و حقیقی جامعه خود را با واقعبینی هرچه تمامتر به نمایش بگذارد و بر ضد برداشتهای شاعرانه غیرواقعی و خیال پردازانه قلم ر بزند. دوما در کمدیهایش، خود را مصلحِ بیپروای جامعه، دشمن بیعدالتیها و ریاکاریها معرفی میکند. قهرمانان نمایشنامههای او، همه جا سخنگوی صادقِ شخصِ وی به شمار میآیند و او در خلق صحنههای پرتحرک و گفت و شنودهای آمیخته با زیرکی و هوشیاری و فصاحت و بلاغت، استادی خاص نشان میدهد. اگرچه بسیاری از نمایشنامههای الکساندر دوما به سبب القای افکار گستاخانه و نو، بحثها و مشاجرههای شدید برانگیخت، با این حال وی پیوسته نمایشنامهنویس محبوب نیمه دوم قرن نوزدهم باقی ماند. از الکساندر دومای پسر آثار متعددی بر جای مانده که پدر مُسرف، تئاتر کامل، فرانسیون پرنسس و بغداد از آن جملهاند. وی در سال 1874م به عضویت آکادمی فرانسه درآمد. دومای پسر در حالی که در اواخر عمر پدر، از او مشهورتر شده بود، سرانجام در یازدهم دسامبر 1895م در 71 سالگی درگذشت. |
|
14) تولد "زنوبه گرام" فیزیکدان برجسته بلژیکی و مخترع دینام (1826م) زنوبه تئوفیل گرام، مخترع و فیزیکدان بلژیکی در ششم ژانویه 1826م متولد شد و پس از پایانِ تحصیلات خود به تحقیقات فنی پیرامون ساختن یک مرکز تولید جریان دائم برق روی آورد. وی از 19 سالگی به کار تحقیق در رشته فیزیک مشغول شد. نتیجه تحقیقات گرام، اختراع دینام بود که به وسیله آن میتوان جریانهای دائم یا متناوب برق را به نقاط دور دست انتقال داد و از آن بهرهبرداری کرد. وی در سال 1872م اجازه انحصار اختراع ماشین برق با جریان متناوب را دریافت نمود و در همان سال دینامِ خود را در معرض نمایش قرار داد و باعث ایجاد تحولاتی در صنعت گردید. زنوبه تئوفیل گرام سرانجام در 25 دسامبر 1901م در 75 سالگی درگذشت. |
|
15) تشکیل کشور رومانی در اروپای شرقی (1861م) سرزمین رومانی در اروپای شرقی، در طول قرنها، صحنه تاخت و تاز اقوام مختلف از رومیان و بلغاریها و مجارها تا مغولها و عثمانیها بوده و از قرن پانزده میلاد به بعد، بخشی از قلمرو امپراتوری عثمانی به شمار میرفت. تا اینکه در نیمه دوم قرن نوزدهم از سلطه عثمانی رهایى یافت و درصدد حکومتی واحد برآمد. در نهایت طرح ایجاد کشور رومانی در روز سیزدهم دسامبر 1859م با اتحاد دو شهر کوچک به نام مولداوی و والاشی پایه گذاری شد و پس از دو سال، ایالات و شهرهای دیگری نیز به این اتحادیه ملحق شدند و بدین ترتیب در روز ششم ژانویه 1861م، کشور رومانی تشکیل شد. رومانی با 237/500 کیلومتر مربع مساحت در اروپای شرقی و در ساحل شمال غربی دریای سیاه قرار دارد. کشور رومانی در نهایت در 13 ژوئیه 1878م استقلال یافت. |
 16) مرگ "تئودور روزولت" رئیس جمهور پیشین امریکا (1919م) تئودور روزولت بیست و ششمین رئیس جمهور امریکا در 27 اکتبر 1857م به دنیا آمد. وی از جوانی وارد فعالیتهای سیاسی شد و با عضویت در حزب جمهوری خواه امریکا، به معاونت رئیسجمهور ایالات متحده دست یافت و با ترور رئیس جمهور وقت، در سال 1901م به ریاست جمهوری این کشور رسید. روزولت در اولین سال حکومتش، حضور نظامی امریکا در کوبا را که قبلاً به اشغال ایالات متحده درآمده بود تقویت کرد و این کشور را رسماً تحتالحمایهنمود. در این زمان بود که پایگاه عظیم دریایى امریکا در کوبا موسوم به گوانتانامو که از جمله پایگاههای بزرگ امریکا در محدوده دریای کارائیب در امریکای مرکزی محسوب میشود تأسیس شد و بعدها به عنوان یک زندان غیرقابل نفوذ و اسرارآمیز مورد استفاده قرار گرفت، به طوری که در طی دهههای بعد، امریکا مظنونان به حوادث تروریستی را بدون رعایت ضوابط بینالمللی به این مکان میآورد و با اعمال شدیدترین تدابیر امنیتی و شکنجههای دهشتناک، زندانیان را به اعتراف وادار میکرد. از جمله حوادث مهم دوران حکومت روزولت، جدا شدن پاناما از کلمبیا و آغاز عملیات احداث کانال پاناما بود. اکثر مورخان، جدا شدن پاناما از کلمبیا را ناشی از حمایت دولت تئودور روزولت از شورشهای مردم این سرزمین میدانند. اقدام دولت روزولت در حمایت آشکار از تجزیه طلبان پاناما و احداث اجباری کانال، چنان زشت و تجاوزکارانه جلوه کرده بود که در آن زمان مورد ملامت اکثر دولتهای جهان قرار گرفت. از اقدامات مهم روزولت، میانجیگری در جنگ دو ساله روسیه و ژاپن و پایان دادن به این جنگ بود که با این عمل، موفق به دریافت جایزه صلح نوبل هم شد. همچنین تخریب و انهدام کامل شهر سانفرانسیسکو در جریان زلزله بیسابقه این شهر از حوادث دیگر دوران حکومت روزولت است. جمله معروف "چوبدستی بزرگی بردار ولی به نرمی سخن بگوی"، از سخنان روزولت است که نشاندهنده خوی نفاق و ستیزهجویی اوست. روزولت دو دوره کامل یعنی تا سال 1909م بر امریکا حکومت کرد و سرانجام ده سال پس از آن در ششم ژانویه 1919م در 62 سالگی درگذشت. |
 17) مرگ "هیروهیتو" امپراتور پیشین ژاپن (1989م) هیروهیتو امپراتور اسبق ژاپن در سال 1901 به دنیا آمد و در سال 1926م پس از مرگ پدرش، به امپراتوری ژاپن رسید. در سالهای اولیه امپراتوری هیتو، اقتصاد ژاپن رو به ضعف نهاد و نظامیان در کشور قدرت گرفتند. جنگ چین و ژاپن بر سر تصرف سرزمین منچوری در اثر همین وضعیت بود، هر چند بسیاری معتقدند که ضعف هیروهیتو در برابر نظامیان باعث این جنگها گردید. او در نطق تاریخی خود در سال 1945م و پس از بمباران هستهای شهرهای هیروشیما و ناکازاکی توسط امریکا شکست ژاپن را اعلام کرد. وی بعدها به عنوان پادشاه سمبلیک کشور، اشتغال سیاسی خاصی نداشت و به عنوان یک طبیعیدان برجسته به کارهای علمی مشغول بود. هیروهیتو طولانیترین دوره امپراتوری جهان در قرن بیستم را در ژاپن بر عهده داشت و آخرین رهبر دوران جنگ جهانی دوم بود. وی عملاً از 19 سپتامبر 1988 تا پایان عمرش در ششم ژانویه 1989م، به مدت 111 روز به دلیل ابتلا به بیماری سرطان در بیمارستان بستری بود و در موقع مرگ، تنها هجده کیلوگرم وزن داشت. پس از مرگ هیروهیتو در 88 سالگی که 62 سال بر ژاپن پادشاهی کرده بود، پسرش اکی هیتو به عنوان امپراتور جدید ژاپن انتخاب شد. |
